De stad van de duizenden tempels

Na het afscheid in het weeshuis, pakken we onze tas en storten we compleet gebroken neer op ons bed. We pakken nog een uurtje slaap, voordat de taxi ons naar het vliegveld brengt. Vliegen is eigenlijk tegen onze principes. Al het geld gaat direct naar de overheid. Maar aangezien er geen nachtbus gaat naar Bagan en we enigszins in tijdnood zitten, besluiten we toch te vliegen. We hebben handgeschreven tickets, er kijkt nauwelijks iemand naar ons paspoort en het fouilleren is niet meer dan een aai over m'n been en een grote glimlach. Eigenlijk heeft het meer weg van een busstation dan van een vliegveld. Zodra er een vliegtuig binnen komt, loopt er een man met een handgeschreven bord een rondje door de 'vertrekhal' (wel een groot woord voor die paar stoelen). Je loopt gewoon over de landingsbaan, onder de vliegtuigjes door, naar de jouwe, waar je met een klein trappetje naar binnen kunt. 'Yangon airways, you're safe with us' prijkt groot op de zijkant, dus met een veilig gevoel stappen we het vliegtuig in. Stoelnummers doen er niet toe, je gaat gewoon ergens zitten. Zodra het vliegtuig is opgestegen, rent er een stewardess met halve glaasjes fris door het gangpad. De deur van de cockpit vliegt nog even open en tien minuten lang zien we hoe de piloot aan de knopjes zit. Ik heb net genoeg tijd om m'n frisje op te drinken, als alweer het riemen vast lampje gaat branden. Na nog geen 20 minuten landen we in Mandalay, een tussenstop waar een aantal mensen eruit gaan. Wij blijven zitten, terwijl er nieuwe mensen instappen en het vliegtuig volgetankt wordt. Tien minuten later stijgen we weer op, zodra we in de lucht hangen krijgen we weer een glaasje, wat direct weer wordt opgehaald en waarna de landing wordt ingezet. Twintig minuten later stuiteren we over de landingsbaan van Bagan airport. Gelukkig, we leven nog. Er staat keurig een taximeneertje van het gereserveerde hotel op ons te wachten, die vraagt of we geen tassen hebben. Ohja, tassen. Die waren we voor het gemak even vergeten. We gaan terug de hal in op zoek naar onze bagage, die ineens ergens op de grond ligt. Geregeld! Het hotel, weer iets met heaven (zie eerste verslag aankomst India), is een beschimmeld, muf, donker en te duur hok. Heaven heeft wederom meer weg van hel, maar we zijn te verrot om verder te kijken, dus gaan akkoord.

De volgende dag slapen we uit (heerlijk!) en gaan na het ontbijt een fotorondje doen, op zoek naar kinderen. Het zijn er niet zoveel, de meesten zitten op school, maar het wandelingetje over de stoffige weggetjes is wel leuk. We beperken ons maar tot een straat, wat het teruggeven een stuk makkelijker maakt. We merken dat een foto hier al niet meer dezelfde reactie oplevert als bij Inle Lake. Waarschijnlijk zijn ze net iets meer gewend, al is het nog wel bijzonder, want de hele straat wordt erbij gehaald. Een doofstomme vrouw, brengt ons van het ene naar het andere huis. Zodra alle foto's vergeven zijn, nodigt ze ons bij haar thuis uit. Grappig is, dat de communicatie in gebarentaal soepeler verloopt dan met de meeste, niet Engels sprekende, mensen. Ze woont samen met haar moeder in een houten huisje, vol behangen met posters van popsterren en acteurs. Het is echt een lieverd en natuurlijk moeten we thee drinken. Er worden uit een mandje aan het plafond een paar sneetjes wit brood gehaald, die ze besmeert met een lik gecondenseerde melk, een caramelachtige substantie, lekker zoet. Ondertussen brengt ze nog even Thanakha aan op onze gezichten, wat ons natuurlijk heel goed staat. Vol beschilderd lopen we terug naar het hotel, waar we de foto met thanakha uitprinten. We brengen de foto's direct terug en krijgen een plaatsje tussen de idolen. Het verhaal van de fotomeisjes uit Holland gaat snel rond, want als wij langslopen wordt er van verre al 'hé misses Holland!' geroepen. Moeders trekken hun kinderen snel uit huis en hopen op een foto. We kunnen ons dus maar een keer in een straat vertonen.
S middags nemen we een paard en wagen. Een doodnormaal vervoersmiddel, er rijden er hier maar liefst 240 rond. Het koetsje rijdt ons langs de diverse tempels van Bagan. De meer dan 2000 verschillende tempels liggen verspreid over het uitgestrekte landschap, sommigen vervallen, anderen nog vol in gebruik. We klauteren in een van de vele tempels naar boven. Een smal, donker stenen trappetje, leidt naar boven, waarvandaan je een prachtig uitzicht hebt over alle torentjes en puntjes, die overal waar je kijkt bovenuit steken. De muurschilderingen zijn eeuwenoud en grotendeels vervallen. De vergane glorie spreekt me meer aan dan de enorme, glimmende, gouden Boeddha's in de grotere tempels. Sommige tempels hebben ze in de loop der jaren getracht 'op te knappen'. Door de hele tempel liggen afgrijselijke tegels op de grond. Dezelfde tegels als in ons guesthouse tegen de muur... Bij tempel nummer-weet-ik-veel, is een enorme markt gaande. Het schijnt een soort festival te zijn. Naast kleding, etenswaren, thanakha, potten en pannen, verkopen ze posters. Tussen alle acteurs en popsterren hangen, naast Justin Bieber, grote kleurrijke exemplaren van nobelprijswinnares Aung San Sue. Een duidelijk teken, dat dit land snel zal veranderen. Tegenover een kraam vol 'kinderspeelgoed'; pistolen, mitrailleurs en al het andere waar je mee kan schieten... Aan het eind van de middag bekijken we de zonsondergang vanaf het dak van een tempel. Het uitzicht is spectaculair. Een jonge monnik met mp3 speler en de volumeknop op maximaal, komt de rust bruut verstoren. Terwijl hij geniet van zijn muziek, verdwijnt de zon achter de eeuwenoude tempels.

Onze koets staat om 5.30 uur alweer klaar om ons in het pikkedonker bij een tempel af te gooien, waarvandaan we de zonsopgang kunnen zien. Het valt niet mee om in het donker de weg omhoog te vinden, zeker niet op die rare smalle stenen. Eenmaal boven, blijkt dat we een behoorlijk eind omhoog geklauterd zijn en ik moet dan ook niet vanaf het randje naar beneden kijken. De zonsopgang boven Bagan is iets magisch en onbeschrijfelijk mooi. De witte plukken mist hangen laag boven de grond, de torentjes overal bovenuit stekend. Waar ik ook kijk staan tempels. Tot de horizon aan toe. Wat een fantastische afsluiting van deze bijzondere reis...

Eind van de middag nemen we de bus terug naar Yangon. Voorin zitten een aantal monniken, waarvoor er een speciale dvd is aangezet. Op het scherm worden filmpjes van allerlei tempels vertoond, met ondertiteling en keiharde mantra's over de speakers. Karaoke for monks... De airco gaat vol aan en om de reis nog enigszins comfortabel te maken, kruipen we in m'n slaapzak.

Wanneer we om half 6 's ochtends in het guesthouse in Yangon aankomen, is er nog geen kamer. Ik plof neer op het bankje bij de receptie, en ben blij dat ik om 8 uur eindelijk m'n bedje in kan duiken. Ik ben moe, beroerd en gammel. Dit gevoel blijft de rest van de dag hangen en ik heb nauwelijks energie om de trap op te komen. Mijn laatste dag in Myanmar breng ik door in bed...