Bedwelmende bedwantsenspray

'Leef je nog?' verschijnt er op mijn telefoon, terug in de bewoonde wereld, waar een goed hotel onlosmakelijk samenhangt met wifi. Bericht twee luidt hetzelfde. Na drie dagen afwezigheid, lijkt mij deze reactie licht overtrokken, tot bericht drie in beeld komt: Backpacker dood in Laos. Ik voldoe niet helemaal aan t profiel, 18 jarig meisje, en de 22jarige Australiër ontbreekt ook in mijn bed, maar het is choquerend genoeg dat beiden niet meer wakker zijn geworden in het plaatsje waar ik net vandaan kom. In eerste instantie wordt er gesproken over koolmonoxide vergiftiging. Dit lijkt mij onmogelijk in een dorp zonder verwarming en elektriciteit en in hutjes met kieren zo groot dat je erdoor naar buiten kunt kijken. Uit nadere berichtgeving blijkt het te gaan om zeer giftige, bedwelmende bedwantsenspray, alom gebruikt in Laos en Cambodja. Het is nu dus zaak te zoeken naar een bed met zoveel mogelijk beestjes, dan is de kans op wakker worden een stuk groter. Ik inspecteer de smetteloos witte lakens en ben blij als ik de volgende ochtend m'n ogen weer open doe.

Luang Prabang, de stad waar jonge reizigers en gepensioneerde welgestelden elkaar ontmoeten. Waar chique mensen flaneren langs de Mekong en backpackers zwetend op zoek zijn naar een goedkoop hostel. Waar je kunt kiezen uit een fruitsapje op de hoek van de straat of een heerlijk wijntje bij een van de vele restaurants. Waar je je eindeloos kunt vergapen aan de prachtige tempels en de originele souvenirs op de avondmarkt. Waar monniken met gele parasolletjes de hete zon ontwijken en oververhitte toeristen verkoeling zoeken in de rivier.
Een stad die zich uitstekend leent om urenlang doelloos rond te slenteren, afgewisseld met een terrasje hier en daar. Een stad te chique voor bedwantsenspray. Ik hou er van.

Zo'n 25 km verderop ligt een prachtige waterval. Net als met grotten heb ik hier normaal niet zoveel mee (het water klettert altijd naar beneden), maar met de tropische setting en het azuurblauwe water, waan ik me even in het paradijs. Even, want het valt niet mee om de hordes toeristen weg te denken, die met hun dikke, witte lijven in het water dobberen en bommetjes maken vanaf een boomstronk, zodat het ineens meer aandoet als een tropisch zwemparadijs, op een drukke zaterdagmiddag.

Een doelloos fietstochtje, langs tientallen tempels (met de nadruk op 'langs'), brengt ons in een of andere saaie buitenwijk. Ergens achterin een café, is het een drukte van belang. We gaan op het geluid af en zien een grote groep mannen, in een kringetje heftig gebaren en schreeuwen, terwijl ze allemaal kijken naar wat er op de grond, te midden van hen afspeelt. Twee hanen met bebloede koppen, fladderen door de gecreëerde arena. Aan de hanen te zien is het gevecht al even bezig. Er zit geen veer meer op. Ze pikken nog een beetje in elkaars ogen, fladderen met het laatste restje kracht omhoog om de ander met hun poten te kunnen trappen, maar verder zit er weinig actie meer in. Net voor er eentje dreigt in te storten, is de wedstrijd ten einde. De tijd is om. De gehavende beesten, worden door hun coach gewoon weer opgelapt voor de volgende uitdaging. Wonden worden met stoom en kokend water schoongemaakt, ontsmet en met naald en draad wordt de boel weer aan elkaar genaaid. Op naar de volgende ronde. Het is een naar gezicht. Een tiental ongehavende hanen wacht geduldig hun kans af. Vrolijk kukelekuen ze er op los, terwijl ze (waarschijnlijk voorlopig voor de laatste keer) pronken met hun veren.

Op de avondmarkt ben ik inmiddels een bekend gezicht. Zodra ik voorbij loop, worden de rekenmachientjes tevoorschijn gehaald en krijg ik de ene na de andere aanbieding in m'n handen gestopt. Het is natuurlijk ook redelijk bijzonder als je een bestelling doet van 200 hartjes, en iedere avond weer met een nieuwe aanschaf voorbij komt. Morgen is de markt uitgestorven en zijn ze met de winst op vakantie.

Mijn laatste avond Luang Prabang en tevens afscheid van mijn Laos-reisgenoot Remco (hij vertrekt naar Vietnam), wordt natuurlijk uitgebreid gevierd. Met twee Nederlanders die we al eerder hebben ontmoet, gaan we voor drie gangen en een fles wijn. Het statige restaurant heeft steak op de kaart, dus lang hoeven we niet na te denken. Na tien minuten komt de ober terug. Er is geen steak. Teleurstellend wijzigen we onze bestelling in een tilapiafilet. Klinkt ook veel belovend, maar weer komt de ober terug... Er is geen vis. Op de vraag wat er wel is, antwoord hij; kip. We gieten de glazen wijn terug in de fles, ik stop de fles in m'n tas (ik hoor mensen denken; 'zo kennen we je weer') en gaan naar de overkant, waar we uiteindelijk tonnetjerond (weliswaar zonder steak), naar buiten rollen.

Remco brengt me de volgende ochtend naar t vliegveld. Om een 24urige busrit te besparen, vlieg ik naar t zuiden, naar Pakse, waar ik pakweg een maand geleden ben gestart. De luchthaven is niet meer dan een loket en het vliegtuig een grote bus. Het is weer zo'n twee-propellor-ding, waarvan je hoopt dat ie t blijft doen. Zo'n 30 minuten voor landing geef ik de hoop bijna op. Het vliegtuig stuitert door de lucht, het lijkt wel een achtbaan. Met klamme handen en m'n maag in m'n keel, landen we met een harde klap op de grond. Een tuktuk brengt me van het vliegveld naar het afgelegen busstation, waar ik tussen het lokale transport, de enige toerist ben. Mijn rugzak wordt overgeladen in een andere tuktuk, waar ie terecht komt tussen de zakken meel en andere levensmiddelen. Ik wacht geduldig het vertrek af en ben even in de waan dat ik hier echt de enige toerist ben. Totdat een tokkie-achtige, engelse familie hier bruut een einde aan maakt. Allemaal zijn ze net zo breed als dat ze groot zijn, de twee tiener dochters lurken aan een zak knaloranje frisdrank en werken een stokbrood naar binnen. Vader heeft dikke jampotglazen uit het jaar nul en moeder is net zo antiek. Allemaal hebben ze dezelfde kapper, en hebben het halflange haar al in geen weken gewassen. En deze familie moet met mij, een vijftal Laotianen en zakken vol boodschappen in een tuktuk. Sterker nog, ze nemen hetzelfde guesthouse, wat op zich niet zo bijzonder is in een dorp als dit, want er zijn er maar twee. Zo heb ik de hele middag om me te verbazen over dit wonderlijke stel.

Champasak is een stoffig straatje, met uitzicht op de indrukwekkende Mekong. De volgende ochtend ontmoet ik mijn Russische buurvrouw, of eigenlijk haar kinderen, die onaangekondigd ineens in m'n kamer staan. Net als ik, heeft hun moeder t plan om de oude khmer tempel te bezoeken. Een motorbike (=scooter), lijkt haar een goed idee. Gewoon met z'n vieren, Asianstyle. Zo zit ik dus zo'n 40 minuten achterop een scooter, bestuurd door een hoogblonde moeder, een jochie van 3 tussen haar knieën en z'n 6 jarige broertje tussen ons ingeklemd. De jochies dragen alleen een korte broek en trekken met hun blonde lokken en gebruinde lijfjes veel bekijks. We zijn een bezienswaardigheid op zich.

De tempel ligt tegen een berg aan, tussen de bomen. De renovatie is in volle gang en de stenen liggen genummerd, als grote puzzelstukken, uitgespreid over de grond. Steen voor steen wordt het bouwwerk weer in oorspronkelijke staat teruggebracht. De eeuwenoude trap omhoog is met deze temperatuur een behoorlijke uitputtingsslag. Alles is beklimbaar en toegankelijk, nergens staan er hekjes. Het is een speeltuin voor volwassenen.
Ik struin rond tussen de brokstukken, bomen, en ruïnes en bekijk van bovenaf het imposante complex.

Door al t geklim en geklauter is de jongste doodmoe en wordt uit voorzorg tussen moeder en mij ingeklemd. Terwijl ik met een hand probeer te voorkomen dat ik van de scooter afstuiter, houd ik met m'n andere hand een slapend kind omhoog. Ik ben blij als we een stop maken aan de rivier, en we verder gaan als hij uitgeslapen is. Inmiddels gaat de zon al onder en moeten we in het donker over de zandweg terug. Wanneer ons licht er ook nog mee stopt, twijfel ik of dit de juiste keuze was. Maar ik ga er vanuit dat ze haar kinderen veilig thuis wil brengen...

De volgende ochtend vertrek ik uit dit dynamische dorp. Een minibus brengt me naar de boot. Wederom moet een gammele uitgeholde boomstam een tiental toeristen met bagage veilig naar de overkant brengen. Daar staat een andere bus klaar, die me naar de volgende boot brengt. Na twee bussen en boten ben ik dan eindelijk op Don Det. Een van de 4000 eilanden in de Mekonk tussen Laos en Cambodja.

Don Det is een aaneenschakeling van houten bungalows met hangmatjes. De helft staat op instorten, maar dat mag de pret niet drukken. Wederom een backpackers paradijs met happy menu. Ik kies de bungalow met t grootste terras en uitzicht over de Mekong; een tafeltje, stoelen, twee hangmatjes, een hangtoilet, koude douche, 15 gekko's en iets van een rat die 's avonds aan t plafond begint te knagen. Dit alles voor de schappelijke prijs van 8 euro per nacht. Twee dagen breng ik door in mn hangmat. Dag drie haalt een Turk uit Londen me over om met m'n luie lijf uit m'n hangmat te komen en met kayak de rivier af te zakken. Hij blijkt een personaltrainer. Precies wat ik nodig heb... Een bootcampturk achter in m'n kayak heeft ook zo z'n voordelen. Hij vindt dat hij extra hard moet peddelen. Mij best. We peddelen tussen de 4000 eilandjes door (dit keer niet met een opblaasbare, maar een degelijke) en maken een tussenstop bij een waterval. De kayaks gaan uit t water, over het land, naar een veilige instapplek. Zodra ik de waterval zie begrijp ik waarom we de kayaktocht moeten onderbreken. Het water kolkt tussen de stenen door en stort over een enorme breedte enkele meters naar beneden. Fascinerend dit natuurgeweld. Terug in de kayak met bootcampturk, blijkt dat er in Loas toch nog enig wildlife is. Roofvogels cirkelen hoog in de lucht, een zwerm witte vogels trekt voorbij en in de bomen grote zwart-witte exemplaren, een soort ooievaars. Ook leven hier op de grens naar Cambodja, de zeldzame zoetwaterdolfijnen, die zich natuurlijk precies vandaag niet laten zien. We peddelen een stukje over de denkbeeldige grens, maar ook op Cambodjaans grondgebied is geen dolfijn te bekennen.

Na een verkoelende duik in de rivier, een lunch op een klein eilandje met uitzicht op Cambodja, een nog grotere waterval (de een na grootste in Azië?), en een tuktukritje stroomopwaarts, peddelen we rond zonsondergang de rivier over, terug naar Don Det (done that).